بومی‌سازی در عرصه توسعه روستایی و نقش دانش بومی در فرایند آن محمود جمعه‌پور

author

محمود جمعه پور استاد برنامه ریزی اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی

Abstract:

تاریخ دریافت: 25/11/92 تاریخ پذیرش: 20/3/93چکیدهتجربه روشن ساخته است که بسیاری از تکنیک‌ها و روش‌های بومی در عرصه تولید، فرهنگ و اجتماع در جامعه محلی به دلیل سازگاری و تطابق با زیست بوم این جوامع، همان روش‌هایی هستند که امروزه معرف روش‌های رسیدن به توسعه پایدار می‌باشند. بومی سازی می‌تواند به کاهش پیامدهای آسیب شناختی جریان توسعه از طریق سازگاری با مفاهیم جدید توسعه و تقویت سرمایه اجتماعی، دموکراسی مشارکتی و توانمند سازی قشر ضعیف جامعه منجر شود. به عبارت دیگر اگر بومی سازی را انطباق الگوها و روش‌های بیرونی توسعه با شرایط درونی جامعه محلی و تقویت الگوها و روش‌های بومی متناسب با جریان توسعه بدانیم، می‌تواند به توانمند سازی جامعه محلی کمک نماید. این انگاره می تواند رویه غالب الگوهای مرسوم توسعه در جهت تمرکز، یکنواخت سازی و حذف تنوع و تکثر را تعدیل نماید و پیامدهای منفی آن را کاهش دهد. نظام‌های دانش بومی باید به مثابه جزئی از منابع ملی مورد توجه و ملاحظه قرار گیرند. دانش بومی یک عنصر کلیدی سرمایه و دارایی اصلی مردم محلی در تلاش برای بدست آوردن کنترل زندگی‌شان است. در این مقاله بومی سازی در عرصه توسعه روستایی به عنوان بخشی که بومی سازی معنا و مفهوم واقعی خود را پیدا می کند و به عنوان یک الگوی توسعه پایدار مورد توجه قرار گرفته است. در برخی از عرصه‌ها مانند توسعه روستایی و کشاورزی با توجه به سازگاری اکولوژیکی، فرهنگی و تاریخی آن با جامعه محلی، بومی سازی ارج و احترام نهادن به روش‌ها و تکنیک‌های بومی، روزآمد کردن این روش‌ها و ترکیب دانش بومی با دانش روز است. در این عرصه باید بومی سازی را به معنی بازگشت به خود، حفظ و احیاء روش‌های بومی و مقابله با از خود بیگانه شدن، بی‌هویتی و طرد همه روش‌ها و ّسنتهای بومی به صرف سنتی بودن دانست. بومی سازی مبتنی بر دانش بومی است که در فلسفه خود، مردم را بخشی از کره زمین و نه صاحب آن می داند و زمانی که هدف برنامه‌ریزی رسیدن به توسعه پایدار باشد این فلسفه کاربرد دارد. در این مقاله با ذکر نمونه‌هایی از تکنیک‌ها و روش‌های سنتی که با توسعه پایدار روستایی سازگاری بسیاری دارند، نشان خواهیم داد که بومی سازی در این عرصه یعنی نگهداری و تقویت روش‌های بومی سازگار با شرایط جامعه و سرزمین، یا در عرصه کشاورزی احیاء روش‌های بومی که از بین رفته یا در شرف نابودی کامل می باشند به عنوان روشی برا ی رسیدن به توسعه پایدار.

Upgrade to premium to download articles

Already have an account?login

similar resources

بومی سازی در عرصه توسعه روستایی و نقش دانش بومی در فرایند آن

چکیدهتجربه روشن ساخته است که بسیاری از تکنیک ها و روش های بومی در عرصه تولید، فرهنگ و اجتماع در جامعه محلی به دلیل سازگاری و تطابق با زیست بوم این جوامع، همان روش هایی هستند که امروزه معرف روش های رسیدن به توسعه پایدار می باشند. بومی سازی می تواند به کاهش پیامدهای آسیب شناختی جریان توسعه از طریق سازگاری با مفاهیم جدید توسعه و تقویت سرمایه اجتماعی، دموکراسی مشارکتی و توانمند سازی قشر ضعیف جامعه ...

full text

دانش کشاورزی بومی جنسیتی و نقش آن در توسعه روستایی

هدف از این تحقیق شناسایی دانش بومی جنسیتی است، به عبارت دیگر قرار است به این پرسش پاسخ داده شود که آیا دانش کشاورزی زنان با مردان متفاوت است؟ بدین منظور با استفاده از تحقیقات میدانی و تکنیک‏های ‹ ارزیابی مشارکتی روستایی›، کتابخانه‏ای و اسنادی تعداد150 خانوار از 22 روستای شهرستان نیشابور به صورت تصادفی ساده انتخاب و زنان روستایی نمونه در تابستان 1382 مورد مصاحبه‏ و پرسشگری قرار گرفتند. نتایج حا...

full text

بینش و روش در پژوهش‌های دانش بومی و جایگاه آن در فرایند توسعه پایدار روستایی

بینش و روش در پژوهش‌های دانش بومی و جایگاه آن در فرایند توسعه پایدار روستایی امروزه در ادبیات توسعه، پارادایم‌هایی نظیر توسعه روستایی درونزا، امرار معاش پایدار روستایی، توسعه پایدار و پساتوسعه، موافق و طرفدار مطرح ‌شدن و نیز کاربرد دانش‌ بومی در توسعه‌یافتگی جوامع، به ویژه جوامع محلی است. از این رو، توجه به این موضوع و شناسایی چارچوب روش‌شناختی آن، اهمیت فراوانی یافته است، موضوعی که در مقاله ح...

full text

دانش کشاورزی بومی جنسیتی و نقش آن در توسعه روستایی

full text

بینش و روش در پژوهش های دانش بومی و جایگاه آن در فرایند توسعه پایدار روستایی

بینش و روش در پژوهش های دانش بومی و جایگاه آن در فرایند توسعه پایدار روستایی امروزه در ادبیات توسعه، پارادایم هایی نظیر توسعه روستایی درونزا، امرار معاش پایدار روستایی، توسعه پایدار و پساتوسعه، موافق و طرفدار مطرح شدن و نیز کاربرد دانش بومی در توسعه یافتگی جوامع، به ویژه جوامع محلی است. از این رو، توجه به این موضوع و شناسایی چارچوب روش شناختی آن، اهمیت فراوانی یافته است، موضوعی که در مقاله حاض...

full text

بررسی رویکرد برنامه های توسعه روستایی در ایران با تاکید بر نقش و جایگاه دانش بومی

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}

Journal title

دانش های بومی ایران

volume 1 issue 2

pages 50- 79

publication date 2016-02-20

unfollow

{@ msg @}

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

واژگان کلیدی: بومی سازی توسعه پایدار دانش بومی تنوع اکولوژیک تکنیک‌های کشاورزی بومی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com